Każdy z nas zapewne słyszał o celiakii, czyli uczuleniu na gluten. Jedni nie jedzą produktów glutenowych z wyboru, a inni z powodu nadwrażliwości na gluten, czyli właśnie celiakii (inaczej zwanej chorobą trzewną). Objawy celiakii występują po zjedzeniu pokarmu zawierającego gluten. Dzieje się tak dlatego, że układ odpornościowy nadmiernie reaguje na grupę białek zbożowych, które inaczej nazywamy prolaminami. Takie białka znajdują się w pszenicy, życie i jęczmieniu. Nie wiadomo, czy owies wywołuje objawy celiakii.

Mit o chorobie trzewnej

W społeczeństwie czasem króluje niewłaściwe rozumowanie, jakoby to właśnie gluten wywoływał celiakię. Nie jest to prawdą. Spożycie glutenu może jedynie wskazać na celiakię z powodu objawów, jakie wywołuje u osoby cierpiącej na tę chorobę.

Postacie celiakii

Choroba trzewna występuje u dzieci i u dorosłych, jednak w większości przypadków pozostaje nierozpoznana. Celiakia to jedna z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie. Występuje w czterech postaciach: klasycznej, niemej, utajonej i potencjalnej.

Objawy choroby trzewnej

Postać klasyczną choroby trzewnej można nazywać również jawną, pełnoobjawową czy aktywną. Jej objawami są:

• ból brzucha
• przewlekła biegunka
• obfite, cuchnące stolce tłuszczowe
• wzdęcia
• powiększenie obwodu brzucha
• spadek masy ciała
• zahamowanie przyrostu masy ciała
• zahamowanie wzrostu i dojrzewania u dzieci
• niedokrwistość
• osteoporoza.

• zmiany w błonie śluzowej jelita
• obecność typowych przeciwciał w surowicy
• niedokrwistość
• nietolerancja laktozy czy sacharozy
• hipokalcemia z wczesną osteoporozą
• niedobór wzrostu i masy ciała.

Postać ukrytą choroby trzewnej można nazywać również latentną lub późno ujawniającą się. Występuje ona u starszych dzieci i osób dorosłych, u których rozpoznano zanik kosmków jelitowych i objawy kliniczne celiakii, które ustąpiły po zastosowaniu diety bezglutenowej. Pod wpływem działania niekorzystnych czynników, takich jak stres, objawy choroby mogą powracać.

Postać potencjalna celiakii nie daje objawów klinicznych, natomiast w organizmie obecne są specyficzne przeciwciała.

Choroba trzewna może doprowadzić do zaburzeń motoryki i upośledzenia czynności trzustki, a tym samym do przewlekłej biegunki oraz zespołów niedoborowych, czyli do wyniszczenia organizmu, więc bardzo ważne jest zwracanie uwagi na sygnały, które wysyła organizm.

Autorka: Beata Kowalczyk